Wina w Polsce

Historia polskiego winiarstwa

Produkcja win kojarzy się głównie ze słonecznymi polami winorośli położonymi w klimacie dużo bardziej przyjaznym niż nasz, a hasło „polskie wina” głównie z domorosłymi winiarzami i wielkim gąsiorem z bulgoczącym płynem. Jednakże polski rynek winiarski rozwija się w najlepsze, a rodzimi producenci zostają doceniani na międzynarodowych konkursach i przez doświadczonych sommelierów. Historia tego trunku w naszym kraju jest bardzo bogata, podobnie jak różnorodność i ilość produkowana przez polskich winiarzy.

wina

Jeśli wierzyć źródłom to najwcześniejsza uprawa winorośli datowana jest na przełom IX i X wieku, a zlokalizowana była w Małopolsce. Najstarszym dokumentem, który taką uprawę potwierdza jest natomiast bulla gnieźnieńska papieża Innocentego II pochodząca z 1136 roku. W dokumencie mowa o winnicach położonych w okolicach grodu włocławskiego i płockiego, prowadzonych przez mnichów na przyklasztornych działkach. Uprawą zajmowali się głównie benedyktyni i cystersi, a przeznaczeniem trunku były pierwotnie obrządki liturgiczne. Winorośl do Polski dotarła prawdopodobnie z Państwa Wielkomorawskiego.

W wieku XIV uprawą winorośli i produkcją win zaczęli zajmować się również mieszczanie, a pozostałości tych tradycji można znaleźć w nazwie wielu miejscowości, np. Winogrady, Winna Góra, Winiary. Wino stało się trunkiem równie popularnycm co piwo i miód pitny. Największe skupienie winnic znajdowało się na Śląsku, w Poznaniu, Toruniu, Sandomierzu, w Lublinie, Krośnie czy Krakowie.

Dwa wieki później, gdy dostęp do win z krajów słynących z wiekowych tradycji winiarskich stał się dużo łatwiejszy, polskie winnice nie produkowały go już tak dużo, a od tego czasu rodzime winiarstwo zaczęło nawet podupadać. Obrót winami z Francji, Włoch, Niemiec czy Węgier stał się popularną dziedziną handlu. Kolejne wieki naznaczone w historii licznymi wojnami wiele winnic zniszczyły doszczętnie. Największą ostoją upraw była Zielona Góra, leżąca wówczas na terenie Niemiec. W jej okolicach istniało około 300 hektarów pół uprawnych.

Po tym okresie rozpoczęło się powolne odżywanie tradycji winiarskich i to Podkarpacie, nie Zielona Góra, wiodło tu prym. Od tego czasu w Polsce powstało wiele winnic, część z nich nadal dobrze prosperuje.

Obecnie w kraju uprawia się wiele odmian winorośli, np. . riesling, chardonnay, pinot gris, sylvaner, gewürztraminer, ale także mieszańce jak muscat odessa, bianca, seyval blanc, regent i rondo. Produkuje się wina białe, różowe, czerwone, słodkie i wytrawne.